Σύμφωνα με το ‘Aρθρο 15, του N. 2742/ΦΕΚ 207/Α’/07.10.1999, στις αρμοδιότητες των Φορέων Διαχείρισης υπάγεται και η Επόπτευση – Φύλαξη της περιοχής ευθύνης τους.
Η υλοποίηση της Επόπτευσης – Φύλαξης της προστατευόμενης περιοχής του Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου πραγματοποιείται από το προσωπικό του Φορέα Διαχείρισης, σύμφωνα με ένα εγκεκριμένο σχέδιο το οποίο αναπροσαρμόζεται σε ετήσια βάση, ενσωματώνοντας με αυτόν τον τρόπο την εμπειρία της προηγούμενης χρονιάς καθώς και τις διαμορφούμενες νέες ανάγκες φύλαξης.
Για την καλύτερη δυνατή κάλυψη της μεγάλης έκτασης της προστατευόμενης περιοχής του Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου, ο Φορέας Διαχείρισης διαθέτει τέσσερα κλιμάκια επόπτευσης-φύλαξης τα οποία διασπείρονται στο χώρο ως εξής:
• Το πρώτο έχει ως βάση το Κέντρο Πληροφόρησης Ασπραγγέλων και περιοχή ευθύνης κυρίως το νότιο – δυτικό τμήμα του Πάρκου
• Το δεύτερο έχει ως βάση την Κόνιτσα και περιοχή ευθύνης κυρίως το βόρειο – δυτικό τμήμα του Πάρκου
• Το τρίτο έχει ως βάση το Κέντρο Πληροφόρησης Μετσόβου και περιοχή ευθύνης κυρίως το νότιο – ανατολικό τμήμα του Πάρκου
• Το τέταρτο έχει ως βάση το Κέντρο Πληροφόρησης Μαυραναίων και περιοχή ευθύνης το βόρειο – ανατολικό τμήμα του Πάρκου
Κάθε ένα από τα τέσσερα κλιμάκια απαρτίζεται από δύο επόπτες-φύλακες οι οποίοι για την αποτελεσματική και ομαλή υλοποίηση του προγράμματος καταρτίζονται σε ετήσια βάση σε θέματα επόπτευσης – φύλαξης όπως είναι το νομικό πλαίσιο του πάρκου, η προσέγγιση επισκεπτών, η πυρασφάλεια, η ευρύτερη περιβαλλοντική νομοθεσία, οι ισχύουσες σχετικές απαγορεύσεις και η χρήση του εξοπλισμού.
Για την ολοκληρωμένη κάλυψη της περιοχής ευθύνης του, το κάθε κλιμάκιο χρησιμοποιεί τετρακίνητο όχημα τύπου pick up, το οποίο είναι πλήρως εξοπλισμένο για τις ανάγκες της φύλαξης και κατά την αντιπυρική περίοδο φέρει αυτόνομο σύστημα πυρόσβεσης για την πρώτη αντιμετώπιση μικρών εστιών φωτιάς, φωτογραφική μηχανή, κιάλια, GPS, φορητό πυροσβεστήρα, τσεκούρι, αλυσοπρίονο, φορητό φαρμακείο.
Η υλοποίησή του προγράμματος επόπτευσης-φύλαξης οργανώνεται και εποπτεύεται από τον Υπεύθυνο Φύλαξης και τον αντικαταστάτη του, ενώ για την κάλυψη τυχόν επιπλέον αναγκών, εκτός από τους οκτώ φύλακες, συμμετέχει επικουρικά και το υπόλοιπο προσωπικό του Φορέα Διαχείρισης ανάλογα με τις εκάστοτε ανάγκες.
Αντικείμενο του Προγράμματος Επόπτευσης – Φύλαξης:
1. Η παρακολούθηση και ο έλεγχος της περιοχής του Εθνικού Πάρκου, με στόχο τον περιορισμό παράνομων δραστηριοτήτων.
2. Η συμμετοχή επικουρικά στα προγράμματα επιστημονικής παρακολούθησης που υλοποιεί ο Φορέας Διαχείρισης.
3. Η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του τοπικού πληθυσμού και των επισκεπτών της περιοχής σε θέματα προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος.
4. Η ενημέρωση των αρμοδίων και συναρμοδίων υπηρεσιών (Δασικές Υπηρεσίες, Πυροσβεστική, Θηροφυλακή, Αστυνομία) στις περιπτώσεις εντοπισμού παράνομης δραστηριότητας.
5. Η πρόληψη και έγκαιρη κατάσβεση μικρών εστιών δασικών πυρκαγιών.
Για την αποτελεσματική εφαρμογή της Επόπτευσης – Φύλαξης του Εθνικού Πάρκου, πολύ σημαντική είναι η διασφάλιση της αρμονικής συνεργασίας του Φορέα Διαχείρισης με τις συναρμόδιες Αρχές (Δασικές Υπηρεσίες, Πυροσβεστική, Θηροφυλακή, Αστυνομία, ΟΤΑ).
